Vi bằng Thừa Phát Lại được Tòa án sử dụng để xét xử

Một ngày cuối năm 2014, ông Nguyễn B.N ngụ tại Phường Tam Phú Q. Thủ Đức đến văn phòng Thừa phát lạin Q. Thủ Đức và mang theo 2 bản án: Bản án số 32/2014/DS-ST ngày 27/06/2014 về việc tranh chấp hợp đồng vay tài sản của Tòa án nhân dân Q. Thủ Đức và Bản án số 1518/2014/DS-PT ngày 02/12/2014 của Tòa án nhân dân TP.HCM tuyên hủy Bản án sơ thẩm số 32 với lý do là nguyên đơn không đủ điều kiện khởi kiện do chưa gửi thông báo đòi nợ cho bị đơn.

Bà Nguyễn B.N trình bày với Thừa phát lại rằng, do quen biết nhau nên bà có cho ông Nguyễn T.D ngụ phường Trường Thọ, Q. Thủ Đức vay số tiền 70.000.000 đồng có viết giấy tay đề ngày 15/10/2011. Trong giấy tay vay mượn, các bên không xác định thời hạn vay là bao lâu. Kể từ ngày vay đến giữa năm 2014, ông D không đã động gì đến việc trả nợ cũng như lãi vay dù ông N đã nhiều lần yêu cầu ông D trả nợ. Không còn cách nào khác, ông N đành làm đơn ra Ủy ban nhân dân Phường Trường Thọ, Q. Thủ Đức nơi ông D cư trú để nhờ hòa giải. Tuy nhiên, cả 2 lần Phường mời lên hòa giải ông D đều không có mặt nên UBND phường Trường Thọ ra Thông báo về việc hòa giải không thành số 200/TB-UBND ngày 30/12/2013.

Ngày 10/01/2014, ông N khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết và chỉ yêu cầu ông D trả số tiền gốc đã vay mà không yêu cầu trả lãi. Bản án só 32 nói trên của Tòa án Quận Thủ Đức tuyên chấp nhận yêu cầu của ông N, buộc ông D phải trả số tiền đã vay cho ông N. Tuy nhiên, sau đó, người đại diện của ông D làm đơn kháng cáo lên Tòa án TP. HCM đề nghị hủy bản án sơ thẩm, đình chỉ giải quyết vụ án do ông N đã không có thông báo đòi nợ đến ông D trước khi khởi kiện.

Tại phiên tòa phúc thẩm, Hội đồng xét xử nhận định: “Không có tài liệu, chứng cứ để chứng minh ông Nguyễn T.D đã được ông Nguyễn B. N báo trước về việc đòi nợ nên ngày 10/01/2014, ông Nguyễn  B.N khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết buộc ông Nguyễn T.D trả nợ là chưa đủ điều kiện khởi kiện theo quy định tại Điều 477 của Bộ luật Dân sự năm 2005 nhưng Tòa án cáp sơ thẩm thụ lý giải quyết và chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn là không đúng quy định tại điểm d, khoản 1, Điều 168 của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2004 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2011” nên tuyên hủy Bản án sơ thẩm và đình chỉ giải quyết vụ án dân sự. Đương sự có quyền nộp đơn khởi kiện lại khi có đủ điều kiện khởi kiện theo quy định pháp luật.

Nhận thấy việc hỗ trợ ông N lập vi bằng giao thông báo đòi nợ cho ông D là cần thiết và phù hợp quy định pháp luật, VP Thừa phát lại Q. Thủ Đức đã lập vi bằng số 196/2014/VB-TPLQ.TĐ ghi nhận sự kiện nói trên. Ngay sau khi hết hạn trả nợ ghi trong thông báo nhưng không thấy ông D trả nợ, ông N đã sử dụng vi bằng do Thừa phát lại lập để tiến hành thủ tục khởi kiện lần 2.

Ngày 29/6/2015, Tòa án nhân dân Quận Thủ Đức đã đưa vụ án trên ra xét xử. Tại Bản án số 210/2015/DS-ST ngày 29/6/2015 Tòa án nhân dân Q.Thủ Đức nhận xét:

“Ngày 25/12/2014, Văn phòng Thừa Phát Lại Quận Thủ Đức, TP. HCM có lập Vi bằng số 196/2014/VB-TPLQ.TĐ ghi nhận sự kiện, hành vi “ông Nguyễn B.N giao văn bản thông báo về việc đòi trả nợ lập ngày  25/12/2014 cho người nhận là ông Nguyễn T.D tại địa chỉ phường Trường Thọ, Q. Thủ Đức”. Căn cứ Nghị định số 61/2009/NĐ-CP  về tổ chức và hoạt động của Thừa phát lại tại điều 28 quy định”Vi bằng có giá trị chứng cứ để Tòa án xem xét khi giải quyết vụ án”,  được sửa đổi ngày 18/10/2013 tại Nghị định số 135/2013/NĐ-CP quy định “Vi bằng là văn bản do Thừa phát lại lập, ghi nhận sự kiện, hành vi được dùng làm chứng cứ trong xét xử”. Như vậy, Vi bằng số 196/2014/VB-TPLQ.TĐ được coi là chứng cứ ông Nguyễn B.N đã thông báo về việc đòi nợ cho ông Nguyễn T.D vào ngày 25/12/2014.”

Do đó, cùng với những chứng cứ chứng minh ông Nguyễn T.D có vay nợ ông Nguyễn B.N , Tòa án nhân dân Quận Thủ Đức tuyên chấp nhận yêu cầu của ông Nguyễn B.N, buộc ông Nguyễn T.D phải trả cho ông Nguyễn B.N số tiền là 70.000.000 (bảy mươi triệu) đồng, việc thực hiện sau khi bản án có hiệu lực pháp luật.

Đây là một trong số nhiều vi bằng của Thừa Phát Lại đã được Tòa án chấp nhận, dùng làm chứng cứ để giải quyết vụ án, đảm bảo quyền lợi chính đáng của người dân.

• Ông Trịnh Văn Tốt – Phó Trưởng Văn phòng Thừa Phát Lại Quận Thủ Đức trao đổi thêm:

“ Không chỉ thủ tục khởi kiện đòi nợ không xác định thời hạn đòi hỏi thủ tục giao thông báo, trong đó xác định rõ số tiền phải trả, và cho một thời gian hợp lý để trả nợ; mà trong rất nhiều loại việc khác như:

• Thủ tục đòi nhà cho thuê, cho ở nhờ;
• Thủ tục thông báo quyền ưu tiên mua phần vốn góp, phần sở hữu trong tài sản đồng sở hữu;
• Thủ tục thông báo quyền ưu tiên thuê nhà; mua tài sản;
• Thông báo mời họp Hội đồng thành viên, hội đồng kỷ luật, hội đồng quản trị…
• Thông báo mời họp để thỏa thuận, giải quyết hợp đồng, tranh chấp;
• Thông báo yêu cầu thực hiện nghĩa vụ, yêu cầu đến tổ chức hành nghề công chứng để hoàn thiện hợp đồng, giao dịch…

Thực tế cho thấy, việc giao thông báo được thực hiện rất khó khăn, vì bên nhận thông báo thường bất hợp tác, nên sẽ không nhận, không ký; mặt khác, nếu gửi qua đường bưu điện thì không bảo đảm tính pháp lý. Vì vậy, tổ chức, cá nhân nên yêu cầu Thừa Phát Lại lập vi bằng để đảm bảo tính pháp lý. Với sự chứng kiến của Thừa Phát Lại, dù người nhận thông báo từ chối nhận, thì Thừa Phát Lại vẫn có thể lập vi bằng.

Vi bằng được đăng ký tại Sở Tư pháp trong thời hạn 3 ngày làm việc. Vi bằng có giá trị chứng cứ, chứng cứ chứng minh việc người giao thông báo đã thực hiện nghĩa vụ giao thông báo, là cơ sở để thực hiện các thủ tục kế tiếp hoặc để Tòa án thụ lý vụ án.”