Lối ra rộng mở cho nhà đất "sang tay"

Ông Trần Thanh Tuấn (ngụ tại quận 8), cho biết trước đây gia đình ông tích cóp được hơn 500 triệu đồng, dù biết rõ không đủ tiền để mua nhà đất có giấy tờ hợp lệ nhưng vì có nhu cầu bức thiết về chỗ ở nên gia đình đánh liều mua một căn nhà trong hẻm bằng giấy viết tay. "Khi về ở chúng tôi mới biết căn nhà này đã qua mấy đời chủ, đều được chuyển nhượng bằng giấy viết tay. Việc tìm được người chủ đầu tiên gần như là không thể, vì vậy gia đình tôi cũng không dám mơ sẽ được cấp giấy chủ quyền", ông Tuấn nói.

Nhằm tạo điều kiện cho người dân sở hữu nhà đất hợp pháp, trước đây các cơ quan chức năng Tp.HCM từng có nhiều cuộc họp tìm giải pháp phù hợp. UBND Tp.HCM, cho biết các trường hợp nếu không có tranh chấp và phù hợp với quy hoạch thì chính quyền vẫn xem xét cấp sổ đỏ và yêu cầu người mua nhà đất bằng giấy viết tay nộp phạt nghĩa vụ tài chính. Song đến nay giải pháp này vẫn chưa thực hiện được do còn lấn cấn giữa các quy định của pháp luật.Thực tế tại Tp.HCM, việc mua bán, chuyển nhượng nhà đất bằng giấy viết tay (còn gọi là mua bán sang tay) không hiếm. Các chuyên gia cho rằng, đa số đối tượng này đều có thu nhập thấp, nhưng lại có nhu cầu chính đáng về nhà ở. Do đó họ cần được hỗ trợ thay vì xử phạt. Bởi việc mua nhà bằng giấy viết tay khiến họ gặp nhiều rủi ro liên quan đến sở hữu tài sản. Đó là chưa nói tính hợp pháp để sở hữu, để thế chấp vay vốn phát triển kinh tế...

Theo ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường Tp.HCM, Nghị định 01/2017/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung một số Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai 2013) có hiệu lực từ ngày 3/3/2017 là lối thoát cho nhà đất mua bán bằng giấy viết tay. Ông Thắng cho biết tại Tp.HCM, dự kiến có khoảng 37.000 trường hợp nhà đất mua bán bằng giấy viết tay tính từ thời điểm ngày 1/7/2004 đến trước ngày 1/1/2008 sẽ được tập trung giải quyết trong đợt này. Bắt đầu từ quý II năm nay, Sở Tài nguyên - Môi trường thành phố sẽ phối hợp với các quận, huyện liên quan tiến hành giải quyết hồ sơ mua bán nhà đất bằng giấy viết tay cho người dân.

Sở Tài nguyên - Môi trường Tp.HCM cũng công bố những điều kiện để được cấp sổ đỏ đối với nhà đất mua bán bằng giấy viết tay, gồm: Thời gian mua bán, chuyển nhượng từ 1/7/2004 đến 1/1/2008; đất không thuộc diện quy hoạch, không có tranh chấp. Các loại giấy tờ mà người sử dụng đất cần chuẩn bị gồm: Đơn đăng ký, bản vẽ, giấy tờ chứng minh quá trình sử dụng... Người dân có nhu cầu nộp hồ sơ tại UBND cấp phường, xã hoặc văn phòng đăng ký đất đai trên địa bàn Tp.HCM.

Trước thông tin nhiều người dân lo ngại thời gian giải quyết kéo dài do lượng hồ sơ lớn, ông Phạm Ngọc Liên, Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai Tp.HCM cho biết, tất cả các văn phòng đăng ký đất đai ở cấp quận, huyện hiện đã lưu danh sách các trường hợp chưa được cấp sổ đỏ. Như vậy, các quận, huyện chỉ cần phân loại, tách các hồ sơ thuộc trường hợp mua bán bằng giấy viết tay là có thể tập trung xử lý. Do đó, ông Liên khẳng định: Chỉ trong thời gian vài tháng, toàn bộ hồ sơ thuộc diện này sẽ được giải quyết hết.